Nazorg en rouwverwerking vinden wij net zo belangrijk als het begeleiden van een uitvaart. Daarom delen wij ook hier regelmatig prentenboeken en hulpboeken over afscheid en verlies.
Mijn E-book
In mijn e-book “Kinderen en jongeren helpen bij het verwerken van hun verdriet” vind je de belangrijkste spelregels wanneer het gaat om de begeleiding van kinderen en jongeren die een verlies moeten verwerken. Een kind beschermen of weg willen houden is een logische reaktie van een ouder. Je wilt niet dat je kind verdriet heeft. Maar jouw kind begeleiden en leren omgaan met verdriet en rouw is een prachtige les voor de toekomst voor wanneer zij volwassen zijn.
Boeken
“Doodgewoon”, dit boek laat op luchtige wijze alle gezichten van de dood zien: hoe erg je iemand die er niet meer is kunt missen, waarom de Egyptenaren hun doden mummificeerden, waar iemand die gestorven is naar toe gaat. Een prachtige verzameling van troostrijke gedichten voor jong en oud.
Voorlees tip: “Het eiland van opa”. Sem is dol op opa. Opa is dol op Sem. En dat zal nooit veranderen.
Een prachtig Troostrijk boek dat aantoont dat de mensen van wie we houden altijd dichtbij ons zijn. Ook al zijn ze ver, ver weg.
“Een boom vol herinneringen” is een prachtig prentenboek van Britta Teckentrup over missen en niet te vergeten herinneringen!
“Vos heeft een lang en gelukkig leven gehad, maar nu is hij moe. Hij kijkt nog een
keer naar zijn geliefde bos en dan sluit hij zijn ogen. Voor altijd. De andere dieren
in het bos missen hun lieve vriend Vos. Gelukkig hebben ze elkaar en niet te
vergeten hun herinneringen.”
“Kleine woelmuis”, speciaal voor als er een kleine baby veel te vroeg sterft. Hiermee kan je broertjes, zusjes, nichtjes en neefjes laten zien hoe je met het (onbegrijpelijke) overlijden van een klein kindje om kan gaan.
“Er is een kleine woelmuis geboren. Alle dieren zijn blij, behalve Eekhoorn.
Die ziet meteen dat er iets mis is: het muisje is ziek. Kleine Woelmuis wordt steeds zwakker.”
Een aangrijpend verhaal met tedere prenten over de dood van een pasgeboren muisje en hoe de andere dieren daarmee omgaan.
“Helpen bij verlies en verdriet” is al vele jaren het basisboek over rouwverwerking in de Lage Landen. Twintig jaar na de verschijning van de eerste uitgave verschijnt nu een volledig nieuwe editie, met aandacht voor nieuwe thema’s als verborgen verlies en online rouwen. Aan de hand van vele herkenbare voorbeelden toont Manu Keirse hoe rouwen niet gelijkstaat aan afscheid nemen, maar aan anders leren vasthouden. De talloze concrete tips voor de rouwende en zijn omgeving maken Helpen bij verlies en verdriet bovendien tot een heel praktisch boek. Onmisbaar voor iedereen die met verlies geconfronteerd wordt.
Aarzelend klom Zwaan uit haar put.
‘Daarom,’ fluisterde ze. ‘Meer antwoord is er niet’.
Ze keek naar de maan. De maan glimlachte terug.
‘Mijn lief hield van mij tot hij moest gaan.
Waarom moest hij gaan? Daarom.’
Voor 6 jaar en ouder. Zwaan zoekt naar de reden waarom ze haar geliefde moest verliezen. Voor zoiets vreselijks moet toch een reden zijn? Uil wil helpen maar vindt Uil ook het antwoord?
“De gouden bal”: Ergens ver weg en ook een beetje dichtbij leefde een kind tussen mensen en engelen. Het kind was heel gelukkig in de hemel, tot het zijn gouden bal verloor. Toen vertrok het naar de aarde en het werd er als een mensenkind geboren. Het kind groeide op bij zijn ouders. Maar op een dag vond het kind zijn gouden bal weer. Eerst kreeg het kind van de wind zijn hemelse vleugels terug. En in een wervelende wind werd hij meegevoerd. De moeder en de vader voelden alleen het stormachtige verdriet.
Dit boek is een heruitgave van een bijzondere titel over rouwverwerking, afscheid nemen en verlies. Met herwerkte tekst en nieuwe illustraties. De symbolische kracht van de eerste editie blijft wel behouden: het verhaal gaat over geboren worden, kind mogen zijn, en sterven als deel van het leven.
“Ik en de verloren ander”: Hoe leef je verder met het verlies van een dierbare aan de dood wanneer die dood zelf gezocht werd, uit diepe wanhoop en eenzaamheid?
Tijdens mijn vakantie afgelopen maand het boek van Liesbeth Gijsbers gelezen over wat de zelfdoding van haar zus met haar gedaan heeft. Mooi omschreven zoektocht en voor anderen die ook een dierbare verloren hebben aan zelfdoding veel herkenning.
“Jong verlies”: Wanneer kinderen van dichtbij met de dood in aanraking komen, gaan we uit ongemak vaak te snel aan hen voorbij. Het valt immers niet mee om kinderverdriet te zien. Voor kinderen is het juist belangrijk om hen bij een (naderend) afscheid te betrekken en serieus te nemen. De steun die zij van volwassenen krijgen is bepalend voor de wijze waarop zij kunnen rouwen, en voor hun verdere ontwikkeling.
“Ik dacht toch zeker een jaar lang na mijn vaders dood dat hij op wereldreis was en dat hij zo de kamer in kon stappen”. “Ik had altijd een masker op: vrolijk, altijd lachen, maar stiekem voelde ik me zo rot”. “Ik had spijt van het ruziemaken met mijn zusje, ik liet haar nooit op mijn kamer en nu kan het niet meer”.
Herken jij jezelf in deze uitspraken? Dan is dit boek voor jou gemaakt. Want misschien denk jij dat je de enige bent die dit heeft meegemaakt en zich zo voelt. Je leest hoe andere jongeren worstelen met hun verlies. Je zult zien dat er meerdere manieren zijn om ermee om te gaan. Rouwen hoef je niet allemaal op dezelfde manier te doen. Als mensen jou niet goed begrijpen dan kun je vragen of ze dit boek willen lezen, misschien wordt het duidelijker hoe jij je voelt en wat jij nodig hebt.
Chris van Hassel: “Bespreek belangrijke dingen nu! Wacht niet tot het sterfbed. En krop je gevoelens niet op. Ze komen er toch wel een keer uit. Ik hoop dat ik dit mijn lezers kan bijbrengen. Veel meer mensen zouden dit moeten beseffen, dus daarom wil ik dat zoveel mogelijk mensen het gaan lezen”.
Anna heeft zich altijd weggecijferd voor haar gezin en familie. Als ze eindelijk meer tijd voor zichzelf heeft, krijgt ze te horen dat ze ongeneeslijk ziek is en nog maar kort te leven heeft. Ze wil niet lijdend wegkwijnen, dus kiest ze voor actieve euthanasie.
Vijf dagen voor ze zal sterven, komt haar oudste zoon Kest aan haar sterfbed. Tot zijn pubertijd was hij bepaald geen lieverdje. Nu zijn moeder dood zal gaan, zwelgt zijn nooit uitgesproken schuldgevoel daarover. Gevoel was altijd een gemeden gespreksonderwerp binnen hun, in de jaren zestig gestichte, Brabantse mannengezin.
Kest wil haar nog zoveel zeggen en vragen. Op de valreep, terwijl de klok haar laatste dagen genadeloos wegtikt.
‘Ik had dit boekje liever niet geschreven. Maar het is er, om te laten zien wat je te wachten staat als je hoort dat een geliefde gaat sterven.’
Frederiek Weeda heeft het boek geschreven dat ze had willen lezen toen haar man steeds zieker werd en doodging. Ze stond er vaak alleen voor. Niet dat vrienden of familie haar jonge gezin in de steek lieten, maar de meeste professionals wilden de dood niet benoemen, niet meedenken over het sterven. Om goed afscheid te kunnen nemen, moet je horen hoe de dood komt.
Deze gids biedt persoonlijke verhalen en praktische tips voor wanneer een dierbare naaste uit het ziekenhuis wordt ontslagen en thuis zal sterven.
Frederiek Weeda is redacteur van NRC. In november 2015 overleed Menno Steketee, haar man en de vader van hun twee kinderen, aan kanker.
Voor wie verloren heeft en zoekt’ is bedoeld voor iedereen die een dierbare verloor en een steuntje in de rug kan gebruiken. In het boek van auteur en ervaringsdeskundige Lory Wagenaar vind je herkenning van de vele, onbekende gevoelens die je als nabestaande overspoelen. Tevens leer je je eigen voelen en denken begrijpen. In de uitleg over het verwerken van een groot verlies vind je houvast en hoop, en doe je ideeën op om te leren omgaan met het verlies van je dierbare.
Voor familie, vrienden en hulpverleners, voor al die mennen in de nabije omgeving van iemand die rouwt, biedt het boek de kans om op een indringende manier kennis te nemen van wat de bedroefde nabestaande allemaal doormaakt. Vanuit het diepe begrip dat daaruit voortvloeit, zal het makkelijker zijn om de bedroefde nabestaande te ondersteunen. Wie professioneel betrokken is, zal kennis maken met nieuwe manieren waarop het verlies van een dierbare verwerkt kan worden.
‘Voor wie verloren heeft en zoekt’ is een hartverwarmenden uiterst zinvol boek dat prettig en vlot leest. Lory Wagenaar, die een achtergrond heeft in het onderwijs, heefteen zeer communicatieve manier van vertellen, waardoorwat ze betoogt onmiddellijk bij de geïnteresseerde lezer binnenkomt. Een boek als reisgids voor de zoekende in dat lastige schemergebied van verlies en rouw.
Rouwwerk van Julia Samuel is integer en vanuit een groot psychologisch inzicht geschreven. Zeer de moeite waard voor iedereen die ooit heeft moeten rouwen of een rouwende wil helpen.
De dood raakt ons allemaal. Maar het taboe erop is groot en rouw wordt vaak fundamenteel verkeerd begrepen.
Rouwtherapeut Julia Samuel werkt al 25 jaar met mensen die iemand verloren hebben. Ze verwierf diepgaand inzicht in wat iemand doormaakt na het verlies van een geliefde, een ouder, kind, broer of zusje. In dit aangrijpende boek deelt ze haar psychologische inzichten over rouw. Een helende kracht, als er op een goede manier mee wordt omgegaan.
Rouwwerk bevat verhalen van mensen die een grote liefde kenden en een groot verlies – en dat overleefden. Zij laten zien hoe rouw onze grootste angsten blootlegt, onze zelfbescherming doorbreekt en ons diepste wezen blootlegt. Aan de hand van deze oprechte en ontroerende verhalen toont Julia Samuel hoe we kunnen stoppen ons ongemakkelijk en onzeker te voelen over de dood. Zij laat zien hoe we vrienden en familie kunnen helpen door er open en eerlijk over te praten.
Dit uitzonderlijke en troostrijke boek leert ons leven met, en leren van, een groot verlies.
Dit boek nodigt uit tot een gesprek over de dood én geeft kinderen de ruimte om vragen, angsten en gedachten te verwoorden. Voor kinderen vanaf 5 jaar.
Een mooie dag. Christiaan en Opa zijn in het park. Ze filosoferen over grote en kleine vragen.
Waarom gaan we dood? Wat is er na de dood? En moet je bang zijn voor de dood?
Ik mis je… is een boek, bedoeld voor kinderen van 4 t/m 10 jaar, die te maken hebben met het verlies van een dierbare. Ik mis je… is in ringband-vorm en is uniek in zijn soort, doordat het geschreven is vanuit de gedachtegang van het kind.
Een heftig onderwerp, zelfdoding. Zeker als er kinderen bij betrokken zijn. Hoe ga je hier mee om? Hoe leg je dingen uit? Dit boek helpt je daarbij.
Het is een mooie voorjaarsdag. Luna gaat met haar vader picknicken in het park, ze draagt de rode hoed van haar moeder. Die is vorig jaar overleden en Luna begrijpt nog steeds niet waarom. Soms heeft ze het gevoel dat het haar schuld is en is ze bang dat haar vader haar op dezelfde manier zal verlaten. Haar vader legt uit wat er gebeurd is en samen halen ze leuke herinneringen op aan Luna’s moeder. Dit prentenboek is geschreven om samen te lezen met kinderen vanaf zes jaar die in hun directe omgeving te maken krijgen met zelfdoding. Dr. Riet Fiddelaers-Jaspers, een van de meest vooraanstaande professionals op het gebied van rouwverwerking, schreef een (voor)leesinstructie.
Een Bundeltje Gemis is een liefdevol dichtbundeltje voor ouders die hun kindje voor, tijdens of na de geboorte zijn verloren.
De jonge weduwe Marloes Harkema baant zich na de dood van haar man vallend en opstaand een weg door het landschap van rouw. Ze maakt de lezer deelgenoot van doorwaakte nachten, de stamelende reacties van haar omgeving en het zwijgen over de dood. Op poëtische wijze schrijft ze over huilen in de supermarkt en de weerstand om los te laten. Maar ook over veerkracht, verzachting en over hoe ze stap voor stap de weggevallen fundamenten onder haar leven weer opbouwt.
Het zijn persoonlijke bespiegelingen, veelal geschreven vanuit de stilte. De schrijfster weet een treffend beeld te scheppen over de vele facetten van rouw, maar ook de reikwijdte van liefde. Daarmee wordt het een boek van hart tot hart, en een aanrader voor mensen die een geliefde of een dierbare verloren hebben, én hun omgeving.
De opa van Senne is gestorven. Hij voelt een diepe, bijna
ondraaglijke steek in zijn hart. Senne gaat op zoek naar een slot, opdat
hij niets meer zou voelen. Net op dat moment merkt zijn buurmeisje Fien
hem op.
Volwassenen vinden het vaak moeilijk om een onderwerp als
de dood te bespreken, zeker met kinderen. Toch is het ontzettend
belangrijk om hierover met hen in dialoog te gaan: eerlijk, open, onomwonden en op hun niveau.
Hart op slot vertelt over de weg die Senne aflegt om het verlies van zijn opa te verwerken. Daarnaast is er een uitgebreid non-fictieluik waarin handvaten worden aangereikt om met kinderen te spreken over doodgaan, rouwen en gevoelens. Doet het pijn om dood te gaan? Wat gebeurt er met je lichaam als je sterft? Op deze en vele andere vragen wordt er op kindermaat een antwoord geboden. Met voorwoord van prof. dr. Manu Keirse, dé specialist rouwverwerking in Nederland en Vlaanderen.
Wanneer een kinderdagverblijf of school geconfronteerd wordt met een (plotseling)verlies, zijn er vaak vragen hoe er gehandeld moet worden. Dit praktische boek van Riet Fiddelaers-Jaspers biedt houvast bij zon emotionele en vaak verwarrende gebeurtenis. Het bevat een protocol, een checklist, werkvormen en informatie over in te zetten middelen. Wat het boek bijzonder maakt, is dat deze feitelijke informatie doorweven is met voorbeelden uit de dagelijkse praktijk. Dat maakt dat de inhoud de lezer ook kan raken.
Prachtig en toegankelijk prentenboek over verdriet en troost voor jong en oud.
Soms komt Verdriet onverwacht langs. Het volgt je en komt zo dichtbij dat je bijna geen adem meer kunt halen. Je kunt proberen het te verbergen. Maar het is net alsof je zelf Verdriet bent geworden. Probeer er niet bang voor te zijn: geef het een naam. En dan blijkt dat deze ongebruikelijke gast niet hoeft te zijn wat hij lijkt… Een perfect boek om met kinderen te praten over emoties. De lichte illustraties en spaarzame tekst maken dit boek ook tot een subtiel cadeau voor elke volwassen vriend(in) die het moeilijk heeft.
